Aiet-bastard
Allium ursinum
Amaryllidaceae Alliaceae
Noms en français : Ail des ours, Ail des bois.
Descripcioun :L'aiet-bastard trachis dins li faio e li blachiero umido. S'apren à-n-acò que se vèi quàsi pas en Prouvènço, en deforo di relarg mountagnous. Se recounèis à si làrgi fueio pourtado pèr un pecou, e à si flour blanco coume lou la e un pau grando (fin qu'à 1,5 cm).
Usanço :"- Se vesias, nous disié lou Jóuse, soun pas marrit aquélis aiet. Tenès, tastas. - Verai ! soun bon. Hòu ! pourrias faire l'aiòli". ("En Mountagno", op.cit p. 72)Èi l'aiet fèr lou mai manja en Éuropo e acò desempièi lou neoulitique. Poudès acampa li fueio, li flour, li boutoun, li jóuini fru e li veno. S'adoubon de proun de biais, en ensalado, cue... A peréu li mémi prouprieta que l'aiet cultiva (vèire çai-souto), èi peréu riche en vitamine C e fai meigri.
Port : Erbo
Taio : 15 à 40 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Allium
Famiho : Amaryllidaceae
Famiho classico : Alliaceae
Ordre : Asparagales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Abriéu à mai
Liò : Faio
- Blachiero
- Ribiero
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Allium ursinum L., 1753
Canfourato
Camphorosma monspeliaca
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Autre noum : Canfrado.
Noms en français : Camphorine de Montpellier, Camphrée.
Descripcioun :La canfourato es une planto rebaladisso que trachis dins li tepiero sablouso majamen en ribo de mar. Li cambo soun cuberto de péu crespu, li fueio d'en bas soun primo alor que li d'en aut, soun mai óuvalo. Li flour, mistoulino, an 4 estamino e dous estigmate.
Usanço :Au contro de ço que se pòu legi un pau d'en pertout, la canfourato a pas gès d'óudour de canfre (o bessai acò èi de vèire emé li relarg). La planto sarrié vertuouso contro lou tussi, pèr faire pissa, suda, e pèr sougna li plago e li macaduro.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Camphorosma
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 à 3 mm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Avoust à Nouvèmbre
Liò : Mar
- Sablo
- Tepiero seco
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Camphorosma monspeliaca L., 1753